قالیشویی فارسی

نگاهی به ثبت ملی “ثبت جهانی مراسم قالی شویان مشهد اردهال”در رادیو فرهنگ‌

قالیشویی قنات کوثر

برنامه ‘هفت اورنگ’ چهارشنبه ۵ آبان ماه با موضوع “ثبت جهانی مراسم قالی شویان مشهد اردهال” از رادیو فرهنگ پخش می شود.

به گزارش جهانی پرس، دربرنامه هفت اورنگ که به معرفی ثبت ملی و جهانی میراث ناملموس ایران زمین اختصاص دارد امروز ثبت ملی “ثبت جهانی مراسم قالی شویان مشهد اردهال” بررسی می شود.

در برنامه این هفته با «عباس تراب زاده»؛ (کارشناس و مسئول میراث فرهنگی ناملموس استان اصفهان و شهرستان کاشان) و آقای احترامی؛ مسئوول ستاد مراسم قالی شویان کاشان گفت و گو می شود.

کمیته حمایت از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو در جلسه‌ای در محل اصلی این سازمان، 16آیین جدید از کشورهای مختلف ازجمله ایران را به فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت اضافه کرد که مراسم قالیشویان در مشهد اردهال کاشان نیز یکی از آیین‌های به‌ثبت‌رسیده در فهرست جدید یونسکو است.

برگزاری آیین قالیشویان در مشهد اردهال کاشان همزمان با سالروز شهادت حضرت سلطان علی بن امام محمدباقر(ع) در دومین جمعه از مهرماه انجام می‌شود. برگزاری این آیین به‌منظور بزرگداشت مقام «سلطان علی» و در بقعه ایشان صورت می‌گیرد.

مهرماه هر سال در روز سیزدهم اهالی روستای فیـن کاشان یکی از قالی‌های درون بنای امامزاده را به‌عنوان سمبل قالی‌ای که کالبد سلطان علی را پس از مرگ در آن پیچیده بودند، به‌صورت لوله‌شده بر دوش می‌گیرند و جوانان این قالی را به سوی چشمه‌ای در حدود چند صد متری شرق بنا می‌برند. به‌دنبال این گروه، گروهی دیگر که هر یک چوبدستی بلندی در دست دارند، حرکت می‌کنند و با تکان دادن چوبدستی در هوا به نبرد نمادین با قاتل امامزاده می‌پردازند.

قالی کنار چشمه به زمین می‌آید و آب چشمه را به نشانه غسل دادن امامزاده بر آن می‌افشانند و آنگاه دوباره آن‌را با شور و هیجان به سوی بنا بازمی‌گردانند. پیش از ورود قالی به آرامگاه، آنها که چوبدستی در دست دارند با دویدن و تکان دادن چوب‌ها و فریاد و شعارهای مهیج، نبرد با قاتل امامزاده را دنبال می‌کنند. رسیدن حاملان قالی به درگاه ورودی امامزاده و سپردن آن به گروهی دیگر که می‌باید آن‌را به درون ببرند نیز همراه با تشریفات خاصی صورت می‌گیرد که جذابیت این مراسم را دوچندان کرده است.این مراسم منحصراً توسط اهالی روستای فیـن کاشان برگزار می‌شود و دیگران حق شرکت در آن‌را ندارند و تنها تماشاچی هستند.

ثبت پرونده قالیشویان مشهد اردهال به‌عنوان دهمین اثر میراث فرهنگی معنوی (ناملموس) ایران در هفتمین اجلاس کمیته میراث معنوی یونسکو که در پاریس برگزار شد و پرونده مراسم قالیشویان مشهد اردهال از طرف جمهوری اسلامی ایران ارائه شد و به ثبت جهانی رسید.